Nonda Bulka

Nonda Bulka u njoh në letërsinë
e viteve `30 me psudonimin Chri-Chri. Shkrimet e tij,
fejtone e skica, ai arriti t'i përmblidhte më
1934, në vëllimin "Kur qan e qesh bilbili".
Gjithashtu, ai botoi edhe më pas proza poetike,
skica humoristike e disa përkthime nga letërsia
franceze.
N. Bulka është një ndër shkrimtarët
ë parë të viteve `30 që me krijimet
e tij solli kritikën e protestën e hapur
kundër regjimit të Zogut, demaskimin e shoqërisë
së prapambetur feudale, një qëndrim
të prerë antiklerikal si dhe denoncimin
e politikës imperialiste të kohës,
motive këto që më pas u trajtuan pothuaj
nga të gjithë autorët e rinj të
viteve `30 e sidomos nga Migjeni.Nëpërmjet
fejtonit e skicës Nonda Bulka arriti të
bëjë përgjithsime me vlerë. Duke
qënë nën ndikimin e drejtpërdrejtë
të lëvizjes demokratike të kohës
dhe i ushqyer nga idetë revolucionare, ai e mohoi
të vjetrën, reaksionaren në fushën
politike e shoqërore, në planin kombëtar
e ndërkombëtar me anë të një
satire therëse.
Proza e tij ka trashëguar tiparet më të
mira të satirës sonë, sidomos asaj
pamfletike, duke e zhvilluar atë më tej.
Me anë të humorit ky shkrimtar arrin të
trajtojë shqetësimet e veta, që janë
edhe ato të kohës, dhe krijon tek lexuesi
emocione e nënqeshje të hidhura për
probleme që lidhen me jetën e vështirë
të vegjëlisë, me rrugën e zhvillimit
të kulturës kombëtare, me luftën
imperialiste, me klerin e fenë, me normat morale
patriarkale e të vjetëruara etj.N. Bulka
është tipi i gazetarit që nuhat menjëherë
problemet më nevralgjike të jetës së
përditshme shoqërore dhe shpërthen
me ironi e sarkazëm, por si një temperament
i rrëmbyer, me gjaknxehtësi. Ky shpërthim
jo gjithmonë mund të barazohet me revoltën
ose protestën e fuqishme. Skicat, fejtonet dhe
shkrimet më të mira të tij janë
: "Vija e vdekjes". "Intervistë
me Shën Pjetrin, "„Kujtime tragjikomike",
"Kur piqet Muhameti me Krishtin" , "Përralla
abisine" , "Gjysëm ose italian"
, "Mësim gjeografie" etj.
Bulka ashtu si Migjeni më vonë, do të
pasqyrojë në krijimtarinë e tij mjerimin,
zymtinë, e jetës së vegjëlisëshqiptare
me krijime tronditëse si "Mëm` e bir"
, "Lipësi" , "Njeriu misterioz"
etj, duke demaskuar padrejtësinë shoqërore
pa kërkuar mëshirë. Për energjinë
dhe shpejtësinë, me të cilën ai
iu përgjigj kërkesave të ditës,
për shumllojshmërinë, e problemeve
që trajtoi, për qartësinë e mendimit
ai dallohet nga shumë bashkohës të
tij. Por disa herë ai s'arriti të shmangte
përsëritjet e disa motiveve e temave dhe
nuk i shpëtoi një fryme të plotë
mohuese e ndonjë toni pesimist. Në tërësinë
e veprës së tij publicistike ndihet e tërë
koha, gjithë realiteti, por sidoqoftë ajo
mbetet brenda kufijve të fejtonit e skicës,
ashtu si ajo e Q. Stafës dhe V.Stafës. Në
to më tepër revoltë se konflikt artistik,
por lëvrimi i tyre pati rëndësi për
zhvillimin e mëtejshëm të prozës
artistike. Kjo krijimtari, duke formuar tiparet, qoftë
edhe fillestare të një letërsie militante,
solli në tregim temën e ditës, ndihmesën
për thellimin e realizmit kritik dhe për
afrimin gjithnjë e më shumë të
letërsisë me jetën, të gjuhës
së saj me gjuhën e gjallë e të
përditshme.