Faik Konica

Faik Konica është një
nga personalitetet më në zë të
kulturës dhe letërsisë shqiptare. Prozator
dhe poet, publiçist dhe estetist, kritik letrar
dhe përkthyes, ai me veprën e tij të
shumanshme pasuroi dhe ngriti në lartësi
të reja fjalën shqipe dhe mendimin letrar
shqiptar. Njeri me dituri të madhe, dhe dhunti
artistike, mjeshtër i hollë i gjuhës
shqipe, F.Konica ka hyrë në historinë
e kulturës sonë kombëtare jo vetëm
si erudit e stilist i përkryer, por edhe si shkrimtar
me vlera të shquara ideoartistike. I lindur në
Konicë, më 15 mars 1875 në një
familje të vjetër feudale mësimet e
para ai i mori në vendlindje, në gjuhën
turke, arabe dhe greke. Më vonë hyri në
liceun perandorak francez të Stambollit për
të kryer pastaj shkollën e mesme në
Francë. Ndoqi studimet për filozofi në
Dizhon dhe Paris. Fitoi disa konkurse, duke u nderuar
me çmime për aftësitë e tij
intelektuale jo të zakonta. Më 1912 u diplomua
për letërsi në universitetin e Harvardit
të SH.B.A. Faik Konica qysh i ri e lidhi jetën
me veprën e tij dhe me lëvizjen kombëtare
shqiptare. Pasi boton broshurën "Shqipëria
dhe turqit" (1895) në Paris ai vendoset
në Bruksel (Belgjikë), ku nxjerr revistën
"Albania", kjo revistë politiko-kulturore
dhe letrare u bë organi më i rëndësishëm
e më me autoritet i Rilindjes sonë. E botuar
në gjuhën shqipe, frënge dhe pjesërisht
turke, si një enciklopedi e vërtetë,
ajo propogandoi për vite me radhë (1897-1909)
programin e lëvizjes kombëtare shqiptare,
historinë dhe kulturën e popullit tonë.
Më 1909 F.Konica, si u mbyll revista "Albania"
në Londër, i ftuar nga atdhetarët shkon
në SH.B.A. ku drejton gazetën "Dielli"
edhe më pas gazetën "Trumpeta e Krujës".
Me themelimin e Federatës "Vatra",
më 1912 ai zgjidhet sekretar i përgjithshëm
i saj. Faik Konica dhe Fan Noli, duke qenë udhëheqësit
kryesorë të lëvizjes kombëtare
shqiptare në SH.B.A., do të shkojnë
në Londër për mbrojtjen e çështjes
kombëtare në Konferencën e Ambasadorëve.
Në kongresin shqiptar të Triestes (1913),
që u mblodh për të kundërshtuar
copëtimin e Shqipërisë nga armiqtë
e saj, Konica u zgjodh kryetar. Gjatë Luftës
së Parë Botërore dhe më pas, ai
zhvilloi veprimtari të dendur diplomatike në
dobi të atdheut, në Austri, Zvicër,
Itali e gjetkë. Në 1921 u kthye në
SH.B.A., ku u zgjodh kryetar i Federatës "Vatra",
po ndërkaq në vitet 20 u lidh dhe ndikoi
në lëvizjen demokratike që zhvillohej
në Shqipëri. Këtë do ta bënte
nëpërmjet gazetës "Dielli"
dhe "Shqiptari i Amerikës". Me dështimin
e Revolucionit Demokratik, me ardhjen e A.Zogut në
fuqi, Konica u emërua ministër fuqiplotë
i Shqipërisë në SH.B.A. Vdiq në
Uashington në 14 dhjetor 1942.